| Actuele voedselprijzen - Eieren |
Eierprijzen blijven stijgen
|
8-5-2023
|
De consumentenprijs van eieren heeft in januari 2023 een niveau van 185 punten (2015=100) bereikt, een stijging van ruim 3% over 2 maanden. De opbrengstprijzen voor de pluimveehouders zijn over deze periode ongeveer gelijk gebleven. In januari 2023 kwam de prijsindex af boerderij op 223-224 punten uit, een toename van 22% in vergelijking met januari 2022. De prijzen bij de eierhandel zijn de afgelopen twee maanden bijna 13% gestegen, naar 183 punten. De voerprijzen zijn gedaald, maar zijn in januari 2023 nog wel 20% hoger dan in januari vorig jaar.
|
Prijsontwikkeling
De consumentenprijsindex (CPI) is in de afgelopen twee maanden gestegen met ruim 3% en ligt op het uitzonderlijk hoge niveau van 185 punten (2015=100). In 2017 lag de jaarindex van de consumentenprijs van eieren nog op 104 punten. Geen van de andere producten in deze voedselprijzenmonitor heeft zo’n sterke stijging laten zien over deze periode.
De index voor de prijzen af pakstation (PPI) is de afgelopen twee maanden gestegen van 163 naar 183 punten, een stijging van 13%. Dit betreft de producentenprijs binnenland. De prijsindex voor de afzet naar het buitenland (niet in figuur) is de afgelopen maanden zelfs met 22% gestegen, naar 192 punten.
De prijsindex af boerderij is in januari 2023 met een niveau van 224 punten ongeveer gelijk gebleven ten opzichte van november 2023. Vaak zijn de eierprijzen in januari wat lager dan in het najaar, maar dat lijkt dit jaar niet het geval. Overigens heeft de af-boerderijprijsindex betrekking op reguliere scharreleieren die naar de foodservice gaan of worden geëxporteerd. De Nederlandse supermarkten verkopen bijna uitsluitend eieren met een keurmerk. Dit zijn het Beter Leven keurmerk met 1 ster (scharrelei), 2 sterren (vrije-uitloopeieren) of 3 sterren (vooral biologische eieren). Deze eieren worden door de leghennenhouders voornamelijk middels contracten met een vaste prijs verkocht. De weergegeven consumentenprijs en de prijs af boerderij zijn dus niet goed te vergelijken.
De huidige opbrengstprijzen zullen voor de meeste legpluimveebedrijven ruim kostendekkend zijn. De voerprijs blijft hoog, maar is in de maanden december 2022 en januari 2023 verder gedaald.
Keten
De tafeleieren in het schap bij de supermarkten zijn direct door de pakstations afgeleverd of door grossiers via de pakstations. Leghennenhouders leveren eieren aan de pakstations, verpakken zelf of leveren aan de eiproductenindustrie. In de eierketen zijn broederijen en opfokkers van jonge hennen belangrijke voorschakels. Mengvoerfabrikanten zijn belangrijke toeleveranciers.
Toelichting op drie niveaus
Bijna 90% van de tafeleieren wordt afgezet via de supermarkten. Er is geen noemenswaardige import van eieren voor de afzet via supermarkten. In Nederland houden circa 850 bedrijven leghennen, in verschillende houderijsystemen. Het merendeel van de hennen wordt gehouden als scharrelhen. Daarnaast worden ook hennen gehouden in de biologische houderij, overige systemen met vrije uitloop of in kooihuisvesting (‘koloniekooien’).
De geproduceerde eieren worden op de boerderij verpakt of geleverd aan de 14 middelgrote en grote pakstations. Deze sorteren en verpakken de eieren in consumentenverpakkingen. De Nederlandse pakstations leveren tafeleieren aan supermarkten in Nederland (circa 30% van de productie) en Duitsland (ook circa 30% van de productie). Een deel van de eieren (30 tot 35%) gaat naar de eiproductenindustrie in of buiten Nederland, waar ze worden verwerkt tot vloeibaar of gedroogd eiproduct. Dit eiproduct wordt vervolgens weer gekocht door de levensmiddelenindustrie, waarbij fabrikanten van sauzen en pasta en bakkerijen belangrijke afnemers zijn.
Prijsvorming
De leghennenhouders maken veelal per legronde afspraken met een pakstation. Naast kwaliteitsaspecten kan er ook een afspraak gemaakt worden over de prijs voor de eieren. Veel leghennenhouders werken met een vrije marktprijs, waarbij voor elke geleverde partij eieren de dan geldende marktprijs betaald wordt. Er is een duidelijk seizoenspatroon in de marktprijzen. ’s Zomers zijn de eierprijzen voor de leghennenhouders in de regel lager dan in de rest van het jaar. Steeds meer leghennenhouders leveren eieren met het Beter Leven keurmerk aan de Nederlandse detailhandel en werken daarbij met vaste contractprijzen. Voor elke ronde leghennen worden prijsafspraken gemaakt. Ook bedrijven met vrije uitloop en biologische hennen werken vooral met vaste prijsafspraken.
Prijsindices
De diverse prijsindices sluiten niet helemaal naadloos op elkaar aan. De consumentenprijsindex (CPI) is gebaseerd op de prijzen voor tafeleieren in de supermarkt: dat zijn bijna uitsluitend eieren met een keurmerk. De producentenprijsindex (PPI) is gebaseerd op de binnenlandse opbrengstprijzen van pakstations én die van de eiproductenindustrie. De prijs af boerderij (API) is gebaseerd op reguliere scharreleieren, die naar de foodservice (onder andere horeca, catering) gaan of geëxporteerd worden.
|