Actuele voedselprijzen - Eieren |
Boerderijprijs weer hoger, consumentenprijs iets gedaald
|
22-2-2024
|
De consumentenprijsindex van eieren is in oktober en november met 1% gedaald en is uitgekomen op 190 punten (2015=100). De prijzen bij de eierhandel zijn in deze periode met iets minder dan 1% gestegen. De index staat op 166 punten. De opbrengstprijzen voor de pluimveehouders zijn in diezelfde maanden opnieuw gestegen, de prijsindex ging van 167 in september naar 174 punten in november, een stijging van 4%. De voerprijzen zijn in dezelfde periode verder gedaald.
|
Prijsontwikkeling De consumentenprijsindex (CPI) is in de maanden oktober en november met 1% gedaald naar 190 punten (2015=100). In november vorig jaar lag de index 6% hoger op 179 punten. Tot oktober 2023 zijn de eierprijzen in de winkel verder gestegen, maar duidelijk minder dan in de afgelopen twee jaar.
De index voor de prijzen af pakstation (PPI, producentenprijs binnenland) is in de maanden oktober en november gestegen van 165 naar 166 punten, een stijging van minder dan 1%. In maart lag de index op 183 punten. De prijsindex voor de afzet naar het buitenland (niet in de figuur) is deze periode 4% gedaald.
De prijsindex af boerderij ligt in november 2023 op 174 punten, wat 4% hoger is dan in september. In maart lag deze index ook nog veel hoger, op 248 punten. De daling is een gevolg van de flink lagere voerprijzen in 2023. Van januari tot november daalde de voerprijs met 8,5 euro per 100 kg, een daling van 21%.
De prijsindex af boerderij heeft betrekking op reguliere scharreleieren die naar de foodservice gaan of worden geëxporteerd, terwijl de Nederlandse supermarkten bijna uitsluitend eieren met een keurmerk verkopen. Het gaat dan om het Beter Leven keurmerk met 1 ster (scharrelei, overdekte uitloop), 2 sterren (vrije-uitloopeieren) of 3 sterren (vooral biologische eieren). Deze eieren worden door de leghennenhouders voornamelijk middels contracten met een vaste prijs verkocht. De weergegeven indexen van de consumentenprijs en de prijs af boerderij zijn dus niet direct met elkaar te vergelijken.
Ondanks de scherpe daling eerder in het jaar in de prijzen af boerderij en in de handel blijven de eierprijzen op een hoog niveau door een grote vraag, terwijl het aanbod krap is, vooral als gevolg van de wereldwijde vogelgriep. In het najaar van 2023 waren er weer uitbraken in Europa en in Nederland. Na de zomer stijgen de eierprijzen meestal, en dat was ook dit najaar het geval.
Keten De tafeleieren in het schap bij de supermarkten zijn direct door de pakstations afgeleverd of door grossiers via de pakstations. Leghennenhouders leveren eieren aan de pakstations, verpakken zelf of leveren aan de eiproductenindustrie. In de eierketen zijn broederijen en opfokkers van jonge hennen belangrijke voorschakels. Mengvoerfabrikanten zijn belangrijke toeleveranciers.
Leghennenbedrijven In Nederland houden circa 850 bedrijven leghennen, in verschillende houderijsystemen. Het merendeel van de hennen wordt gehouden als scharrelhen. Daarnaast worden ook hennen gehouden in de biologische houderij, overige systemen met vrije uitloop of in kooihuisvesting (‘koloniekooien’).
Handel De geproduceerde eieren worden op de boerderij verpakt of geleverd aan de 14 middelgrote en grote pakstations. Deze sorteren en verpakken de eieren in consumentenverpakkingen.
Afzet De Nederlandse pakstations leveren tafeleieren aan supermarkten in Nederland (circa 30% van de productie) en Duitsland (ook circa 30% van de productie). Een deel van de eieren (30 tot 35%) gaat naar de eiproductenindustrie in of buiten Nederland, waar ze worden verwerkt tot vloeibaar of gedroogd eiproduct. Dit eiproduct wordt vervolgens weer gekocht door de levensmiddelenindustrie, waarbij fabrikanten van sauzen en pasta en bakkerijen belangrijke afnemers zijn.
Bijna 90% van de tafeleieren wordt afgezet via de supermarkten. Er is geen noemenswaardige import van eieren voor de afzet via supermarkten.
Prijsvorming De leghennenhouders maken veelal per legronde afspraken met een pakstation. Naast kwaliteitsaspecten kan er ook een afspraak gemaakt worden over de prijs voor de eieren. Veel leghennenhouders werken met een vrije marktprijs, waarbij voor elke geleverde partij eieren de dan geldende marktprijs betaald wordt. Er is een duidelijk seizoenspatroon in de marktprijzen. ’s Zomers zijn de eierprijzen voor de leghennenhouders in de regel lager dan in de rest van het jaar. Steeds meer leghennenhouders leveren eieren met het Beter Leven keurmerk aan de Nederlandse detailhandel en werken daarbij met vaste contractprijzen. Voor elke ronde leghennen worden prijsafspraken gemaakt. Ook bedrijven met vrije uitloop en biologische hennen werken vooral met vaste prijsafspraken.
Prijsindices De diverse prijsindices sluiten niet naadloos op elkaar aan. De consumentenprijsindex (CPI) is gebaseerd op de prijzen voor tafeleieren in de supermarkt: dat zijn bijna uitsluitend eieren met een keurmerk. De producentenprijsindex (PPI) is gebaseerd op de binnenlandse opbrengstprijzen van pakstations én die van de eiproductenindustrie. De prijs af boerderij (API) is gebaseerd op reguliere scharreleieren, die naar de foodservice (onder andere horeca, catering) gaan of geëxporteerd worden.
|