| Stikstofbedrijfsoverschot per ha - Derogatiebedrijven |
Stikstofbedrijfsoverschot gestegen in 2020
|
20-7-2022
|
Het stikstofbedrijfsoverschot op bedrijven in het derogatiemeetnet is in 2020 gestegen naar 180 kg/ha en ligt daarmee op het niveau van het langjarig gemiddelde van 2006 tot en met 2019. Ten opzichte van 2019 steeg vooral de aanvoer van stikstof per hectare. De stikstofafvoer per hectare week in 2020 niet veel af van 2019.
|
Hoger stikstofbedrijfsoverschot in 2020
Het gemiddelde stikstofbedrijfsoverschot op bedrijven in het derogatiemeetnet nam in 2020 toe naar 180 kg/ha. In 2019 bedroeg het gemiddelde stikstofbedrijfsoverschot 163 kg/ha en lag daarmee ten opzichte van andere jaren in de reeks 2006 tot en met 2020 op een laag niveau. In 2018 was het stikstofbedrijfsoverschot juist relatief hoog met 195 kg/ha. De weersomstandigheden, bijvoorbeeld zeer droog weer in 2018 in vrijwel heel Nederland, lijken van invloed te zijn geweest op deze schommelingen in de afgelopen jaren. In 2020 was het stikstofbedrijfsoverschot in de Kleiregio het hoogst met 194 kg/ha, gevolgd door de Zandregio 230 met 188 kg/ha, de Lössregio met 165 kg/ha en de regio Zand 250 met 163 kg/ha. De Veenregio had met 160 kg/ha het laagste stikstofbedrijfsoverschot in 2020.
Stikstofaanvoer via voer en kunstmest toegenomen in 2020
In 2020 lag de gemiddelde aanvoer van stikstof per hectare op 358 kg/ha. Dat is hoger dan de aanvoer in 2019 van 339 kg/ha, maar lager dan de vier jaren daarvoor. Over de gehele periode 2006-2020 gezien vertoont de totale stikstofaanvoer op bedrijven in het derogatiemeetnet een stijgende trend. In 2020 werd er 210 kg stikstof per hectare uit voer aangevoerd. Dat is 10 kg meer per hectare dan in 2019, maar 19 kg/ha minder dan in het zeer droge jaar 2018. Toen lag de aanvoer op 229 kg per hectare uit aangevoerd voer, vooral door een negatieve voorraadmutatie (= voorraadafname). De stikstofaanvoer uit kunstmest nam in 2020 toe met bijna 8 kg/ha ten opzichte van 2019 naar 133 kg. Voer en kunstmest waren ook in alle voorgaande jaren veruit de grootste stikstofaanvoerposten. De bijdrage van organische mest, dieren en plantaardige producten aan de totale stikstofaanvoer was in alle jaren van beperkt belang. In 2020 ging het in totaal om ruim 15 kg/ha. De stikstofaanvoer via voer was in 2020 veruit het hoogst in de regio Zand 230 met 273 kg/ha, op afstand gevolgd door de Lössregio met 200 kg/ha. De Zandregio 230 was in 2020 ook het meest intensief qua melkproductie per hectare. In de regio’s Zand 250 en Veen was de stikstofaanvoer via voer het laagst met respectievelijk 186 en 187 kg/ha. De stikstofaanvoer via kunstmest was in 2020 veruit het hoogst in de Kleiregio met 161 kg/ha en het laagst in de regio Zand 250 met 110 kg/ha. De totale aanvoer van stikstof was in 2020 het hoogst in de regio Zand 230 met 411 kg/ha, gevolgd door de Kleiregio (355 kg/ha), de Lössregio (333 kg/ha), de Veenregio (320 kg/ha) en de Zandregio 250 (311 kg/ha).
Stikstofafvoer in 2020 weinig veranderd
Over de gehele periode 2006-2020 gezien vertoont de totale stikstofafvoer op bedrijven in het derogatiemeetnet een stijgende trend. Vooral na 2013 (143 kg stikstofafvoer per hectare) vond een forse stijging plaats naar 195 en 197 kg/ha in respectievelijk 2016 en 2017. In de jaren erna was de totale stikstofafvoer weer lager met respectievelijk 171, 176 en 178 kg/ha in 2018, 2019 en 2020. De stikstofafvoer lag met name in 2018 lager door minder afvoer van plantaardige producten (dit betreft aanleg en eventueel verkoop van ruwvoer) als gevolg van lagere gewasopbrengsten door droge weersomstandigheden. In 2018 werd 10 kg stikstof/ha afgevoerd via plantaardige producten, terwijl dat in 2017 32 kg/ha was. In 2019 en 2020 ging het om ruim 17 kg/ha. De gemiddelde afvoer van organische mest was over de gehele periode 2006 tot en met 2020 bezien het hoogst in de jaren 2015 tot en met 2017 met 55 tot ruim 61 kg/ha en daalde in de jaren daarna naar ongeveer 50 kg/ha. De grootste stikstofafvoerpost op bedrijven in het derogatiemeetnet betreft in alle jaren de afvoer via dierlijke producten (vooral melk). In 2020 ging het om 89 kg/ha, vrijwel gelijk aan de voorgaande vier jaren. De afvoer via organische mest was in 2020 veruit het hoogst in de regio Zand 230 met 80 kg/ha, op afstand gevolgd door de Lössregio met 47 kg/ha. De hoge stikstofafvoer via organische mest in de regio Zand 230 is het gevolg van enerzijds de hoge intensiteit en anderzijds van de regelgeving, waarbij vanaf 2014 bij derogatie nog maximaal 230 kg stikstof per hectare uit dierlijke mest mag worden aangewend op zandgrond in de provincies Overijssel, Gelderland, Utrecht, Noord-Brabant en Limburg in plaats van 250 kg stikstof.
De totale afvoer van stikstof was in 2020 het hoogst in de regio Zand 230 met 223 kg/ha, gevolgd door de Lössregio (168 kg/ha), de Kleiregio (161 kg/ha) en de Veenregio (160 kg/ha). De stikstofafvoer was het laagst in de Zandregio 250 met 148 kg/ha.
|