Fosfaatbodemoverschot per ha - Melkveehouderij
|
Fosfaatbedrijfsoverschot in 2022 14 kg per ha
|
| 21-12-2023 |
Melkveebedrijven waarop het Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid (LMM) betrekking heeft, hebben in 2022 gemiddeld een fosfaatoverschot van circa 14 kg fosfaat per ha dat vergelijkbaar is met het droge jaar 2018. In vergelijking met de jaren 2019-2021 is het overschot groter. In alle grondsoortregio’s is een stijging van het fosfaatbedrijfsoverschot zichtbaar in 2022 ten opzichte van het voorgaande jaar, waarbij de Zandregio het hoogste overschot heeft (17 kg fosfaat per ha) en de Veenregio het laagste overschot (8 kg fosfaat per ha).
|
Variatie in overschot circa 23 kg fosfaat per ha
Het gemiddelde fosfaatbedrijfsoverschot van melkveebedrijven in de Zandregio bedraagt 17 kg fosfaat per ha in 2022. De spreiding (25-75-procentwaarde) rondom dit gemiddelde is 5 tot 30 kg fosfaat per ha, waarbij 50% van de melkveebedrijven in de Zandregio een overschot heeft tussen beide genoemde waarden. Voor de melkveebedrijven in de Kleiregio bedraagt het fosfaatbedrijfsoverschot 12 kg fosfaat per ha. De spreiding in de Kleiregio is -3 tot 23 kg fosfaat per ha en 0 tot 15 kg fosfaat per ha voor de Veenregio (gemiddeld: 8 kg fosfaat per ha). In de Lössregio is het bedrijfsoverschot 14 kg per ha met een spreiding van -1 tot -25 kg per ha.
Aanvoer van fosfaatkunstmest is sterk gedaald
In de periode 2002-2022 is de fosfaataanvoer uit kunstmest afgenomen. In de laatste jaren gebruikten melkveehouders nog nauwelijks fosfaatkunstmest. Dat komt vooral omdat vanaf 2014 het gebruik van fosfaatkunstmest niet meer is toegestaan op bedrijven met derogatie. Echter, niet alle melkveebedrijven maken gebruik van derogatie. Fosfaat wordt op melkveebedrijven vooral aangevoerd via het voer. Daarnaast is er aanvoer van fosfaat via organische mest, dieren en plantaardige producten.
De gemiddelde aanvoer van fosfaat op melkveebedrijven bedraagt circa 75 kg fosfaat per ha in 2022; dit is een stijging van circa 15 kg fosfaat per ha ten opzichte van het voorgaande jaar. Dit is vooral toe te schrijven aan een hoger verbruik van aangekochte voedermiddelen. Door het droge weer vielen de opbrengsten van de eigen ruwvoerteelt tegen waardoor meer voer aangekocht werd. De aanvoer van fosfaat op melkveebedrijven is in 2022 is het hoogst op melkveebedrijven in de Zandregio (86 kg per ha) en het laagst bij melkveebedrijven in de Veenregio (57 kg per ha). De Lössregio is de enige regio met een toename van de fosfaataanvoer per ha in de periode 2002-2017. Vooral de hoeveelheid fosfaat uit voer werd hoger door de intensivering van de melkveebedrijven sinds 2002 in die regio. In de andere regio’s steeg de fosfaataanvoer uit veevoer minder fors en dit ging gepaard met een daling van fosfaatkunstmest.
Fosfaatafvoer hoger na periode van stabiliteit
Melkveebedrijven in de Zandregio hebben naast een relatief hoge aanvoer ook een hoge afvoer van fosfaat. In 2022 was de afvoer van fosfaat op melkveebedrijven in de Zandregio gemiddeld 69 kg per ha. Ten opzichte van 2021 is de afvoer van fosfaat met gemiddeld 7 kg fosfaat gedaald. Een matige opbrengst van grasland in combinatie met een lager fosfaatgehalte in het gras hebben geleid tot een sterke terugval van de productie van fosfaat in het plantaardig product. In de Veenregio was de afvoer van fosfaat in 2022 gemiddeld circa 49 kg per ha. Bedrijven voeren fosfaat vooral af via de levering van dierlijke producten (zoals melk) en met organische mest. De fosfaatafvoer via melk stijgt door de stijgende melkproductie per ha. De afvoer van organische mest is vooral in de laatste jaren hoger door de verdergaande intensivering en de aanscherping van de fosfaatgebruiksnormen in 2015. In alle regio’s vindt zowel aanvoer als afvoer van organische mest plaats. Afvoer van fosfaat via dieren is van gering belang op melkveebedrijven. Fosfaatafvoer via plantaardige producten is in alle regio’s van belang, maar fluctueert wel op basis van de gewasgroei in de verschillende jaren. Deze afvoer kan bestaan uit de verkoop van producten of uit producten die aan de voorraad zijn toegevoegd (per saldo een hogere eindvoorraad dan beginvoorraad).
|